Dbając o rozwój dziecka jesteśmy świadomi roli, jak w rozwoju emocjonalnym i społecznym pełni empatia. Staramy się zapewnić jak najlepsze warunki do wykształcenia odpowiednich życiowych postaw naszych dzieci. Dobrą wiadomością jest fakt, że empatii możemy się nauczyć – nie jest to wrodzona cecha osobowości, ale umiejętność, którą możemy rozwijać. Zdolności wczuwania się w sytuacje innych ludzi nabywamy już w okresie wczesnego dzieciństwa. Dlatego ważne jest, abyśmy zdawali sobie sprawę z roli, jaką odgrywamy w emocjonalnym rozwoju najmłodszych.
Pod słowem „empatia” rozumiemy „umiejętność wczuwania się w stan wewnętrzny drugiej osoby” (Słownik Języka Polskiego PWN). Dotyczy odczytywania zarówno stanów psychicznych jak i zrozumienia sposobu myślenia innych osób. Empatia jest nam potrzebna, aby lepiej rozumieć otaczających nas ludzi: budować relacje, współpracować w grupie, czy też rozwiązywać konflikty. Jednym słowem umiejętność ta ułatwia nam relacje z innymi ludźmi.
Wskazówką powinien być fakt, że umiejętność empatii wykształca się najszybciej w relacji z opiekunem – czyli w większości wypadków z rodzicami. Jesteśmy dla naszych pociech najważniejszym wzorem zachowania i utrzymywania kontaktu z otaczającym światem. Od naszej postawy zależy, jak rozwiną się emocje dzieci. Jest kilka obszarów, w których możemy działać.
Rodzinna więź
Środowisko, w którym wychowuje się małe dziecko, jest kluczowe dla jego rozwoju emocjonalnego i społecznego. Po zapewnieniu podstawowych psychicznych potrzeb jak poczucie bezpieczeństwa, opieki, obecność drugiego człowieka, decydujące są dodatkowe aspekty jak świadomość bycia wspieranym i rozumianym. Poświęcona dzieciom uwaga i zainteresowanie przyczynią się do zbudowania zaufania i zacieśnienia więzi między dziećmi i rodzicami.
Co możemy zrobić, aby od samego początku dbać o relację z dzieckiem?
– spędzać czas na wspólnych grach i zabawie
– czytać dzieciom książki
– wzmacniać zainteresowań dzieci
Dziecko i świat zewnętrzny
Dzieci mają w obecnych czasach wiele okazji, by spotkać się z inną niż rodzinna grupą społeczną. Chodzą do żłobka i przedszkola, poznają innych na placu zabaw. Każda z tych okazji jest pretekstem do ćwiczenia kompetencji społecznych. Zetknięcie się z najróżniejszymi sytuacjami – nie zawsze komfortowymi – zmusza je do reakcji. Naszą rolą jako rodzica jest przeprowadzenie dzieci przez trudne momenty. Każdy problem powinien być pretekstem do rozmowy o towarzyszących uczuciach. Umiejętność nazywania tego, co przeżywamy jest kluczowa do rozumienia zachowań innych ludzi.
Wspomaganie rozwoju empatii
Chociaż rodzice i opiekunowie są najważniejszym elementem w budowaniu kompetencji społecznych dziecka, rozwój może wesprzeć także kontakt ze zwierzętami. Pies jest idealnym przykładem takiego pomocnika. Jego bezwarunkowa akceptacja, oddanie, wierność wzbudza początkowo w dzieciach pewność siebie i poczucie własnej wartości. Relacja z psem uczy jednak czegoś więcej – wymaga wzięcia odpowiedzialności za drugą osobę i podejmowania prób porozumienia – co jak wiadomo z psem – nie jest takie oczywiste. Przy okazji uczymy dzieci, że opieka nad psem wiąże się z wzięciem na siebie pewnych obowiązków, jak np. codzienne spacery. Żywe zwierzę wymaga codziennego zainteresowania, dlatego wykorzystajmy sytuację, że mamy w naszym domu psa i zabierajmy pociechy razem na spacer. Nasze wspólne wyjścia z dzieckiem i psem na smyczy lub szelkach np. z linii BB Republic, mogą się stać doskonałą okazją do nadrobienia wydarzeń z całego dnia.
Artykuł został stworzony ze wsparciem merytorycznym partnera BB Republic.
