Podczas organizowania przyjęcia warto zwrócić uwagę na odpowiednie ułożenie sztućców. Jest to istotne zarówno w przypadku eleganckich kolacji, jak i mniej formalnych spotkań. Prawidłowy układ sztućców na stole nie tylko ułatwia spożywanie posiłków, ale również wpływa na estetykę i elegancję całego nakrycia.
Rodzaje sztućców i ich zastosowanie
Aby móc poprawnie ułożyć sztućce, warto najpierw zapoznać się z ich rodzajami i przypisanymi do nich funkcjami. Różnorodność sztućców obejmuje:
- Noże: Wśród noży znaleźć można nóż obiadowy, nóż do ryb, nóż do sałatek, a także nóż do smarowania pieczywa. Każdy z nich różni się rozmiarem i kształtem, odpowiadając konkretnemu zastosowaniu,
- Widelce: Istnieje aż 35 rodzajów widelców, w tym widelec do sałatek, widelec do ryb, widelec do deserów czy widelec trójzębny do ostryg,
- Łyżki: Na stole najczęściej pojawiają się łyżki do zupy, łyżki deserowe oraz łyżeczki do herbaty. Istnieją także specjalistyczne łyżki, takie jak łyżka do kawioru czy grejpfruta.
Znajomość tych elementów jest kluczowa, aby uniknąć błędów podczas układania sztućców.
Podstawowe zasady ułożenia sztućców
Przed rozpoczęciem układania sztućców, należy dostosować ich rodzaje i ilość do przygotowanego menu. Kluczowe zasady obejmują:
- Rozmieszczenie: Widelce układa się po lewej stronie talerza, a noże i łyżki po prawej stronie. Wyjątkiem jest widelec do ostryg, który umieszcza się po prawej stronie,
- Kolejność: Sztućce używane jako pierwsze powinny znajdować się najdalej od talerza. Na przykład łyżka do zupy umieszczona będzie najbardziej na zewnątrz, jeśli zupa jest podawana jako pierwsze danie,
- Układ rączek: Rączki wszystkich sztućców powinny być skierowane w stronę osoby siedzącej przy stole, a ostrza noży – w stronę talerza,
- Estetyka: Zastawa stołowa powinna być czysta i wypolerowana, co nadaje nakryciu elegancki wygląd.
Przykładowe konfiguracje sztućców
W zależności od serwowanych dań, układ sztućców może być bardziej lub mniej skomplikowany. Oto kilka przykładów:
- Prosty układ: Gdy do dania wystarczy widelec i łyżka, widelec umieszczany jest po lewej stronie, a łyżka po prawej,
- Tradycyjny układ obiadowy: Po lewej stronie talerza znajduje się widelec obiadowy, po prawej – nóż obiadowy oraz łyżka do zupy,
- Rozbudowany układ: Jeśli serwowane są różnorodne potrawy, można dodać np. nóż do sałatki (po prawej stronie noża obiadowego) i widelec do sałatki (po lewej stronie widelca obiadowego). Łyżeczka deserowa i widelec deserowy układane są poziomo nad talerzem.
Alternatywne sposoby układania sztućców
- Układ na serwetce: Sztućce można ułożyć na serwetce, która jest umieszczona po lewej stronie talerza lub na środku talerza,
- Układ po jednej stronie: W przypadku mniejszej ilości miejsca można ułożyć wszystkie sztućce po jednej stronie talerza – nóż po prawej, widelec po lewej stronie.
Układ dodatkowych elementów na stole
W eleganckim nakryciu należy również zadbać o inne elementy:
- Talerzyk na pieczywo: Umieszcza się go w lewym górnym rogu względem głównego talerza, a na nim kładzie się nóż do masła w pozycji wskazującej godziny 4:00 lub 5:00,
- Kieliszki i szklanki: Kieliszki do wina i szklanka do wody powinny być ustawione po prawej stronie nakrycia, tuż nad nożem obiadowym. Jeśli podawane są różne rodzaje wina, kieliszki układa się w odpowiedniej kolejności,
- Serwetki: Mogą leżeć po lewej stronie widelców lub na nich, jeśli brak miejsca na stole.
Poprawne odkładanie sztućców podczas i po posiłku
Nie tylko ułożenie sztućców przed rozpoczęciem posiłku, ale i ich odkładanie niesie ze sobą określone znaczenie:
- Koniec jedzenia: Sztućce równolegle ułożone w pionie wskazują, że danie zostało zakończone, a talerz może być zabrany,
- Przerwa: Sztućce skierowane na godzinę 7:20 oznaczają przerwę w jedzeniu,
- Wyjątkowy układ: Sztućce zazębione wskazują, że jedzenie nie smakowało,
- Kolej na następne danie: Skrzyżowanie noża i widelca pod kątem prostym oznacza gotowość na kolejne danie.
Znaczenie estetyki i intuicyjności
Poprawnie ułożone sztućce powinny być łatwo dostępne i umieszczone zgodnie z kolejnością użycia. Dzięki temu goście mogą swobodnie sięgać po odpowiednie narzędzia podczas posiłku. Z kolei estetyka nakrycia stołowego, w tym czystość i wypolerowana powierzchnia sztućców, wpływa na ogólne wrażenie elegancji i profesjonalizmu gospodarza.
