Nieprawidłowe relacje między małżonkami, przesycone negatywnymi emocjami, w których dominują kłótnie i ciągłe napięcie prowadzi do myśli o rozwodzie. Jednak z różnych powodów małżonkowie rozważają inne rozwiązanie, które pozwoli im nabrać dystansu do swojego związku. Separacja a rozwód, jak duże są różnice i z jakimi konsekwencjami się wiążą? Instytucja separacji funkcjonuje od 1999 roku i nie jest okolicznością bezpowrotną. Sąd może orzec separację w przypadku całkowitego, ale nie trwałego ustania pożycia między małżonkami to znaczy: fizycznego, uczuciowego i gospodarczego, jest to tak zwana separacja prawna. Separacja nieorzekana przez sąd to separacja faktyczna. Częste pytanie to: ile kosztuje separacja a ile rozwód?
Jeśli trzeba zmierzyć się z decyzją: separacja czy rozwód, warto poznać wszystkie skutki takich decyzji. Dobrym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z prawnikiem, który wyjaśni te dwa zagadnienia, pod kątem prawa rodzinnego oraz prawa opiekuńczego. Wystarczy wpisać w Google adwokat Kraków, Wrocław, czy Gdańsk i od razu widzisz jak wiele jest ofert kancelarii prawnych specjalizujących się w prawie rodzinnym.
Co daje separacja?
Separacja daje małżonkom czas na przeanalizowanie swojego związku, rozpatrzenie wszystkich za i przeciw. Jeśli w grę wchodzą duże emocje, małżonkowie trwając w niezdrowym związku nie potrafią ocenić, realnych szans na pojednanie i dalsze wspólne życie. Podejście z pewną rezerwą do tego, co razem przeżyli, przeanalizowanie wszystkich dobrych i złych stron, pozwoli znaleźć odpowiedź na pytanie separacja czy rozwód. Często trzeba odpocząć od siebie aby zrozumieć, czy małżonek jest ważny, czy pojawia się tęsknota? Nie ma określonego czasu ile może trwać separacja, małżonkowie mogą wystąpić do sądu o separację prawną, jeżeli chcą uregulować kwestie finansowe i rodzinne. Mogą również podjąć decyzję o rozstaniu bez orzekania przez sąd i żyć w tak zwanej separacji faktycznej bez konsekwencji prawnych.
Jakie są różnice między separacją a rozwodem?
Pierwszą różnicą między separacją a rozwodem jest to, że małżonkowie w czasie trwania separacji nie mogą wstąpić w kolejny związek małżeński, ponieważ według prawa nadal są małżeństwem. W przypadku rozwodu taka zależność nie zachodzi, po uprawomocnieniu wyroku orzekającego rozwód, w terminie 3 miesięcy mogą zawrzeć kolejny związek małżeński.
Kolejną różnicą jest obowiązek alimentacyjny między małżonkami, dotyczy on tylko względów słuszności. Za takie uznana jest niepełnosprawność i choroba małżonka w czasie w separacji. Rozwód nie powoduje powstania takiego obowiązku. Małżonkowie w separacji nie mogą też wrócić do poprzedniego nazwiska. Zniesienie separacji następuje w sytuacji, gdy do sądu złożone zostaną stosowane dokumenty, zawierające żądanie obojga małżonków.
Różnice procesowe między separacją a rozwodem zachodzą w sposobie orzekania przez sąd. Rozwód wymaga złożenia pozwu i przeprowadzenia rozprawy sądowej. Natomiast w przypadku separacji może przebiegać w dwóch trybach: procesowym – separacja prawna i nieprocesowym – separacja faktyczna inaczej separacja nieformalna. Separacja prawna odbywa się podczas rozprawy sądowej, natomiast separacja faktyczna jest ustala między małżonkami bez składania wniosku w sądzie i nie pociąga za sobą konsekwencji prawnych.
Czym jest separacja faktyczna?
Separacja faktyczna nie powoduje skutków prawnych, ponieważ nie jest orzekana przez sąd. Polega ona faktycznym wygaśnięciu wspólnego pożycia między małżonkami. Jakie ma to skutki? Małżonkowie w czasie trwania separacji faktycznej nie są zobowiązani do świadczenia sobie nawzajem pomocy, mają oddzielne gospodarstwa domowe i korzystają tylko z dochodów uzyskanych samodzielnie. Separacja faktyczna zmienia wiele w życiu rodziny, prowadzi do powstania odpowiednich skutków, głównie dotyczących rozliczeń.
Skutki majątkowe i rodzinne w przypadku separacji faktycznej
W związku z tym, że separacja faktyczna nie jest stwierdzona przez sąd, nie prowadzi do powstania skutków prawnych w majątku, który małżonkowie wspólnie wypracowali. Rozdzielność majątkowa powstaje wtedy, gdy sąd wyda postanowienie o separacji prawnej. Jednak separacja faktyczna jest przesłanką do orzeczenia przez sąd rozdzielności majątkowej, jeżeli jedno z małżonków o nią wystąpi. Jest to dobra decyzja, ponieważ żyjąc oddzielnie, małżonkowie nie mają kontroli nad decyzjami finansowymi drugiej strony a łączy ich wspólność majątkowa i wszystkie tego skutki.
Żyjąc w separacji faktycznej małżonkowie muszą wspólnie łożyć na utrzymanie domu, oraz wspólnie zarządzać tym majątkiem. Małżonkowie są zobowiązani do wspólnego zaspokajania potrzeb rodziny, to znaczy przeznaczania środków finansowych na utrzymanie wspólnych dzieci. Jeżeli małżonek sprawujący opiekę nad dziećmi nie może ze swoich dochodów zaspokoić potrzeb dzieci, może wystąpić do sądu o alimenty od współmałżonka. Separacja faktyczna wiąże się także z brakiem możliwości reprezentowania małżonka.
Separacja faktyczna nie powoduje skutków prawnych, dlatego kwestię opieki nad dziećmi małżonkowie powinni uregulować między sobą. Jeżeli nie można dojść do porozumienia należy wystąpić do sądu opiekuńczego, który mając na uwadze dobro dzieci, określi sposób wykonywania opieki, kontakty z dziećmi oraz miejsce zamieszkania dzieci. Sąd opiekuńczy może również zadecydować o powierzeniu władzy rodzicielskiej tylko jednemu z rodziców a drugiemu ją ograniczyć, jeżeli wiąże się to z dobrem dzieci. Tak złożone kwestie warto konsultować w czym pomoże adwokat lub radca prawny
Separacja a rozwód – koszty przeprowadzenia postępowania
Wiele osób zastanawiając się, jaką podjąć decyzję separacja czy rozwód, analizuje koszty, jakie wiążą się z przeprowadzeniem tych procedur. Pozew o rozwód to konieczność wniesienia opłaty sądowej w wysokości 600 złotych. W przypadku, gdy obydwoje małżonkowie są zgodni, co do separacji prawnej wraz ze złożeniem wniosku dokonują wpłaty w wysokości 100 złotych. Jeżeli natomiast separacja jest sprawą sporną i jeden z małżonków nie wyraża na nią zgody, wtedy opłata wzrasta do 600 złotych. Zniesienie separacji to koszt 100 złotych. Udział adwokata w sprawie ustalany jest indywidualnie między klientem a prawnikiem.
Inne koszty związane z orzeczeniem separacji
Jeśli wniosek o separację prawną zawiera także otrzymanie orzeczenia o eksmisji współmałżonka dopłata to 200 złotych, podział mieszkania to 100 zł, podział majątku do 1000 zł. Natomiast uzyskanie orzeczenia o alimentach dla współmałżonka opłata może być naliczona do 5% ich rocznej wysokości. Dodatkowej opłacie podlegają koszty stawienia się świadków i wydania opinii przez biegłych. Kolejne koszty generuje adwokat lub radca prawny Kraków, Warszawa, czy inne miasta wojewódzkie to jednak rynek o dużej konkurencji, więc warto porównać ceny patrząc na sprawę z szerszej perspektywy.
