Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, a jedną z nich jest właśnie rozwód, ustala opłatę stałą w wysokości 600 złotych. Do jej uiszczenia zobowiązana jest osoba składająca wniosek. Jeżeli rozwód zostanie orzeczony na zgodny wniosek stron i bez orzekania o winie, sąd z urzędu zwraca stronie 300 złotych.
Informacje o opłatach sądowych w sprawach cywilnych zawarte są w ustawie z dnia 28 lipca 2005 roku. Dowiadujemy się z niej, że koszty rozprawy ponosi strona, która składa pozew w sprawie podlegającej opłacie. Są to między innymi pisma takie jak: pozew i pozew wzajemny, apelacja i zażalenie, skarga kasacyjna i skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, sprzeciw od wyroku zaocznego, zarzuty od nakazu zapłaty, interwencja główna i uboczna. Artykuł 26 tej ustawy wyznacza 600 złotych opłaty stałej od pozwu o rozwód małżeństwa. Sąd z urzędu, zgodnie z artykułem 79 wyżej wymienionej ustawy, może te koszty zmniejszyć o połowę po uprawomocnieniu się wydanego w sprawie wyroku, gdy orzeczenie rozwodu zapadnie na zgodny wniosek stron i bez orzekania o winie. Gdy natomiast dojdzie do zasądzenia alimentów na rzecz któregoś z małżonków, od drugiego pobiera się dodatkową opłatę stosunkową zależną od wysokości zasądzonych alimentów. Wtedy też od byłego małżonka można żądać zwrotu części wpisu w wysokości 150 złotych.
Tyle samo – 600 złotych – zapłacimy składając pozew o separację. Ta opłata jest stała i niezależna od stanowiska stron oraz ich roszczeń względem siebie. Jeżeli w sprawie o rozwód zapadnie wyrok niesatysfakcjonujący któregoś z małżonków, może on złożyć apelację od niekorzystnego dla siebie wyroku wraz z opłatą sądową w wysokości 600 złotych.
W sytuacji, gdy małżonkowie w toku postępowania będą chcieli dokonać podziału majątku, powinni liczyć się z dodatkową, orzeczoną przez sąd, opłatą od podziału majątku. Wówczas należy liczyć się z wydatkiem 300 złotych, jeżeli podział jest zgodny lub 1000 złotych, jeśli jest sporny. Dodatkowymi opłatami objęte zostały wnioski: o zabezpieczenie kontaktów z dziećmi w okresie wakacji oraz ferii (40 złotych), o zmianę treści postanowienia o wysokości alimentów (100 złotych), zażalenie na postanowienie o zabezpieczeniu (30 złotych).
W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja majątkowa strony jest trudna, istnieje możliwość złożenia wniosku o zwolnienie z kosztów sądowych, który można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości: www.ms.gov.pl. Należy wówczas dowieść, że opłaty wpłyną negatywnie na sytuacje materialną rodziny. Wydłuża to czas trwania sporu, ponieważ sąd w pierwszej kolejności zajmuje się kwestiami fiskalnymi. Zwolnienie z kosztów może być częściowe lub całościowe – w zależności od decyzji sądu, który weryfikuje przedstawione we wniosku dowody.
Zwrot poniesionych kosztów może także nastąpić w wyniku wygrania sprawy. Wówczas sąd zasądzić może konieczność spłaty części lub całości poniesionych nakładów finansowych. Strona przegrana musi wówczas oddać maksymalnie 2160 złotych, w kwocie której zawarte są opłaty sądowe i koszty adwokackie. Jeżeli natomiast sąd oddali wniosek rozwodowy, przegrana strona zwraca poniesione przez wygranego koszty.
 | Kamila Łukowicz Tekst przygotowany został przez Kancelarię Kamili Łukowicz |
