Stare powiedzenie głosi, że „jak Cię widzą tak Cię piszą”. Tak samo jest z wiarygodnością finansową, którą buduje się wiele lat, a stracić ją można w jednej chwili. Wystarczy trafić na czarną listę w jednym z rejestru dłużników, by otrzymać piętno osoby czy firmy, która nie spłaca swoich zobowiązań.
Co to jest rejestr długów?
Są to Biura Informacji Gospodarczej (BIG) potocznie zwane rejestrami długów lub dłużników. Działają na podstawie obowiązujących przepisów ustawy o „udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych”. Służą m.in. do gromadzenia, archiwizowania i udostępniania danych o dłużnikach oraz wysokości ich długu. Są dostępne przez Internet, więc każdy może sprawdzić, czy widnieje w takim rejestrze oraz kto go wpisał i za co. Zgodnie z obowiązującymi przepisami raz na pół roku możemy pobrać taki raport o sobie za darmo.
Co oznacza wpis?
Z informacji zawartych w rejestrze korzystają banki i wszelkiego rodzaju firmy – od leasingowych po sprzedające produkty i usługi na raty. W zasadzie każda firma z dowolnego sektora czy osoba przed podpisaniem umowy z konsumentem czy innym podmiotem gospodarczym może najpierw sprawdzić, czy ma do czynienia z wiarygodnym klientem.
Oznacza to, że każdy, kto nie spłaca swoich zobowiązań w terminie, może trafić do rejestru długów. Obecność na liście dłużników przełoży się na utrudnienia związane z zaciągnięciem kredytu, zakupem nowej pralki na raty czy nawet podpisaniem umowy z dostawcą Internetu bądź telewizji kablowej. Dlatego starajmy się do takiego rejestru nie trafić i w sytuacji powstania problemów finansowych próbujmy rozmawiać z Wierzycielem czy działającą w jego imieniu firmą windykacyjną. Celem rozmowy niech będzie ustalenie nowych warunków spłaty w zamian za brak wpisu lub za jego usunięcie.
Rejestry długów
Jeżeli dług przekracza kwotę 200 zł – w przypadku konsumenta i 500 zł – w przypadku firmy, można dokonać wpisu takiej osoby lub firmy do rejestru dłużników na wniosek wierzyciela lub jego pełnomocnika. O takiej możliwości należy dłużnika poinformować na 30 dni przed złożeniem wniosku o wpis oraz wezwać go do spłaty. Natomiast w przypadku wyroku sądu z tytułem wykonawczym wysokość długu nie ma znaczenia. Wystarczy na 14 dni przed złożeniem wniosku poinformować listem poleconym lub osobiście dłużnika o zamiarze wpisania do BIG. Wpisu można dokonać do jednego z czterech działających rejestrów dłużników:
- Biuro Informacji Gospodarczej: InfoMonitor S.A.,
- Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej SA,
- Rejestr Dłużników ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.,
- Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Zmiany w rejestrze długów
W dniu 13 listopada 2017 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych. Oto kilka przykładów, co się zmienia według nowych przepisów:
- Dłużnik może zostać wpisany do rejestru długów już 31 dnia wymagalnej wierzytelności. Wcześniej było to możliwe dopiero po 60 dniach.
- Z 30 na 60 dni został wydłużony czas na sprawdzenie danych wpisanych do rejestru na podstawie upoważnienia konsumenta.
- Każda osoba wpisana do rejestru dłużników będzie miała możliwość wniesienia udokumentowanego sprzeciwu wobec umieszczenia wpisu o niej do BIG-u. W efekcie będzie mogła wstrzymać, zaktualizować lub nawet usunąć wpis.
- Każde pismo z wezwaniem do zapłaty musi mieć adnotację o możliwości wniesienia sprzeciwu odnośnie dokonania wpisu do rejestru BIG. Przy czym Wierzyciel nie musi uwzględnić otrzymanego protestu, a jedynie załączyć adnotację o takiej sytuacji we wniosku o wpis.
- Wszystkie rejestry dłużników nie będą mogły przyjmować i udostępniać informacji gospodarczych o konsumentach, jeżeli od dnia wymagalności roszczenia lub od dnia stwierdzenia roszczenia tytułem wykonawczym upłynęło 10 lat. Nie dotyczy to zobowiązań firm.
- W przypadku roszczeń potwierdzonych prawomocnym orzeczeniem rejestr musi automatycznie usunąć wpis o długu konsumenta po 10 latach od dnia ich wymagalności.
- W przypadku przedsiębiorców zostanie wprowadzona możliwość wysłania wezwania drogą elektroniczną – pod warunkiem, że taki zapis znajdzie się w zawieranej umowie.