Choć wszyscy mają prawo do samoobrony i ochrony przed napaścią czy kradzieżą, to temat obrony koniecznej wciąż budzi wiele kontrowersji. Co w przypadku, jeśli osoba broniąca się zostanie jednak oskarżona o popełnienie przestępstwa? Kiedy dochodzi do przekroczenia granic obrony koniecznej? Każda sprawa wymaga indywidualnego podejścia i oceny, a także wiedzy z zakresu specyfiki tego zagadnienia. Sprawdź, w jakich sytuacjach mamy do czynienia z obroną konieczną i dlaczego warto w tego typu sprawach poszukać wsparcia prawnego adwokata z Opola! Zachęcamy do lektury!
Co to jest i na czym polega obrona konieczna?
Obrona konieczna to – w najprostszych słowach – okoliczność wyłączająca bezprawność czynu zabronionego. W praktyce oznacza to, że osoba, która znajdzie się w sytuacji zagrożenia życia, zdrowia lub mienia (swojego lub kogoś innego) ma prawo podjąć działania i odpowiedzieć na atak. Jeśli wszystkie kryteria obrony koniecznej zostaną spełnione, to sprawca nie zostanie ani uznany za przestępcę, ani ukarany. Dla przykładu – wyobraź sobie sytuację, w której na ulicy pojawia się napastnik, grożąc przechodniowi nożem. Obrona konieczna w tym przypadku może być uniknięciem lub zatrzymaniem ataku agresora, a użyta siła powinna zostać dobrana proporcjonalnie do stopnia zagrożenia. Upraszczając, należy podjąć takie działanie, aby zapobiec zagrożeniu, ale jednocześnie nie przekraczając granic niezbędnych środków ochrony.
W jakich przypadkach mamy do czynienia z obroną konieczną?
Aby obrona konieczna była uzasadniona, zamach musi spełniać trzy przesłanki, a mianowicie: bezprawność, bezpośredniość i rzeczywistość. Tę instytucję reguluje art. 25 kodeksu karnego. Co więcej, znajdują się tam również informacje dotyczące charakteru samej obrony. Musi ona być zarówno konieczna, jak i współmierna do zaistniałego niebezpieczeństwa. Zamach może być w praktyce zarówno wykroczeniem, przestępstwem, jak i nadużyciem prawa. Osoba atakująca musi zatem jednoznacznie planować naruszenie danego dobra prawnego (np. życie lub zdrowie), a jej zachowanie świadczy o wysokim stopniu prawdopodobieństwa, że dojdzie do zamachu. O rzeczywistości czy realności mówi się wtedy, kiedy atak stanowi prawdziwe zagrożenie, a nie jest jedynie przeczuciem w naszej głowie. Zachowanie proporcji stopniem niebezpieczeństwa a rodzajem i intensywnością obrony to kluczowy aspekt – sprawca nie powinien naruszyć dobra napastnika, bardziej niż okaże się to konieczne. Warto podkreślić, że prowokowanie zamachu, a następnie odpowiedź na niego, nie spełnia kryteriów obrony koniecznej.
Istnieją jednak wyjątkowe sytuacje, w których niewspółmierność działań do zamachu nie podlega karze. Pierwszą z nich jest wdarcie się przez napastnika do mieszkania/domu/posesji prywatnej, a drugą – działanie pod wpływem strachu i silnych emocji wynikających z konkretnych okoliczności, w jakich doszło do ataku.
Obrona konieczna – czy warto skorzystać ze wsparcia prawnego adwokata z Opola?
W sprawach dotyczących obrony koniecznej, wsparcie prawne adwokata z Opola może wpłynąć na wynik postępowania. Istotną rolę będzie w końcu odgrywać przyjęta i jednocześnie starannie opracowana linia obrony. Profesjonalny pełnomocnik nie tylko przygotuje skuteczną strategię, ale jako doświadczony reprezentant wykaże przed sądem wszelkie przesłanki na korzyść swojego klienta. Tym samym pomoc adwokata jest kluczowa do zabezpieczenia swoich interesów i uniknięcia odpowiedzialności karnej.
