Od sierpnia 2018 roku do polskiego prawa została wprowadzona zmiana Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i Ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Obecnie dopalacze traktowane są w Polsce jako narkotyki. Jak potwierdziły badania: zatrucia dopalaczami są bardziej niebezpieczne niż zatrucia spowodowane zażyciem tradycyjnych narkotyków. Nowe przepisy miały skuteczniej walczyć z dopalaczami. Dowiedz się, w jaki sposób.
Dopalacze – co to takiego?
Dopalacze są substancjami psychoaktywnymi, które nie zostały zakwalifikowane do narkotyków. Często mają one bardzo silne, uzależniające działanie. Wywołują również szereg niepożądanych skutków ubocznych.
Dopalacze powstają zazwyczaj ze składników naturalnych (różne mieszanki roślin) lub syntetycznych. Skutkiem ich zażywania są omamy, majaczenie, a nawet depresja. Duże dawki dopalaczy mogą być śmiertelne. Do najpopularniejszych rodzajów dopalaczy można zaliczyć:
- substancje typu spicy, czyli kadzidełka i susze roślinne – tworzy się z nich fajki lub skręty,
- party pills – kolorowe tabletki oraz proszki, które poprawiają nastrój lub dodają energii,
- pigułki i kolorowe znaczki do lizania.
– Dopalacze są o wiele bardziej dostępnymi środkami psychoaktywnymi niż narkotyki, przez co ich ofiarą pada najczęściej młodzież. Na szczęście od 2018 roku częstotliwość takich wydarzeń jest mniejsza – tłumaczy przedstawiciel kancelarii adwokackiej z Chorzowa.
Sytuacja prawna związana z dopalaczami w Polsce
Przed rokiem 2009 dopalacze na polskim rynku były legalnie dostępne. Sprzedawano je wówczas w tzw. smart shopach (sklepy, gdzie prowadzi się sprzedaż substancji psychoaktywnych) i w sklepach internetowych. Dopiero 20 marca 2009 r. zainteresowano się tematem dopalaczy. W życie weszła wówczas pierwsza nowelizacja Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. W ramach zmian poszerzono listę substancji zakazanych. Niestety producenci szybko wprowadzili na rynek kolejne mieszanki spoza obowiązującego wykazu. W 2010 r. do Głównego Inspektora Sanitarnego został złożony wniosek o zamknięciu wszystkich smart shopów w Polsce. Do dziś ich prowadzenie jest karalne.
Największy przełom nastąpił 21 sierpnia 2018 r. Wtedy całkowicie zabroniono sprzedaży dopalaczy. Obecnie za samo ich posiadanie można dostać 3 lata więzienia, a za handel nawet 12 lat. Umorzenie jest możliwe tylko wówczas, jeżeli substancja była przeznaczona do użytku własnego w niedużych ilościach. Sprawa wymaga rozprawy sądowej, dlatego konieczna będzie pomoc z zakresu prawa wykroczeń.
Nowelizacja wprowadziła nową definicję dopalaczy, odrywając je od pojęcia środka zastępczego i wprowadziła krótszy proces wpisywania nowych substancji na listę zakazanych związków psychoaktywnych. To zaowocowało mniejszą liczbą wykroczeń związanych z handlem czy posiadaniem dopalaczy. Takie sytuacje wciąż się jednak niestety zdarzają.
