Strefa euro jest nazwą organizacji w której składzie znajdują się państwa posiadające jednolitą walutę euro. Obecnie jest to 19 państw (Austria, Belgia, Cypr, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Włochy).
Charakteryzując organizacje międzynarodowe i przyjmując kryterium możliwości przystąpienia członków do danej organizacji, wyróżniamy trzy typy organizacji:
- organizacja międzynarodowa otwarta – umożliwia przystąpienie każdemu państwu,
- organizacja międzynarodowa półotwarta – umożliwia przystąpienie tylko państwom aspirującym, spełniającym określone kryteria (mogą być to kryteria systemowe, geograficzne, funkcyjne itp.),
- organizacja międzynarodowa zamknięta – nie umożliwia przystąpienia innym państwom. Członkami organizacji pozostają jedynie państwa założycielskie.
Każde państwo aspirujące do pełnego członkostwa w Unii Gospodarczej i Walutowej, a tym samym w konsekwencji do przyjęcia jednolitej waluty euro, zobowiązane jest spełnić warunki formalne, zwane kryteriami konwergencji (inaczej zwane kryteriami zbieżności lub kryteriami z Maastricht).
Wyróżniamy cztery kryteria konwergencji:
- kryterium stabilności cen – w ramach którego wymaga się „osiągnięcia wysokiego stopnia stabilności cen; będzie to wynikało ze stopy inflacji zbliżonej do istniejącej w co najwyżej trzech Państwach Członkowskich, które mają najlepsze rezultaty w dziedzinie stabilności cen”. Faktycznie oznacza to poziom inflacji, w roku poprzedzającym badanie, nie przekraczający 1,5 punktu procentowego, średniej wartości inflacji trzech wspominanych Państw Członkowskich.
- kryterium fiskalne – przede wszystkim, państwo nie może być objęte procedurą nadmiernego deficytu. Co oznacza, że deficyt budżetowy, planowany lub faktyczny, nie może przekraczać 3% PKB, natomiast stosunek długu publicznego do PKB przekraczać wartości 60%. Przy ocenie konwergencji, brany jest pod uwagę nie tylko stan faktyczny wskaźników budżetowych ale także perspektywy finansów publicznych w odniesieniu do związanych z nimi wyzwań.
- kryterium kursowe – związane z koniecznością przystąpienia do europejskiego mechanizmu kursowego (ERM II) w którym, należy wykazać się stabilnością kursową względem euro (dopuszczalne wahania na poziomie +/- 15%).
- kryterium stóp procentowych – w roku poprzedzającym badanie, państwo zobowiązane jest posiadać średnią nominalną długoterminową stopę procentową nie przekraczającą więcej niż 2 punkty procentowe stopy procentowej trzech Państw Członkowskich o najbardziej stabilnych cenach.
Biorąc pod uwagę powyższe kryterium członkostwa, należy stwierdzić, że strefa euro nie jest organizacją zamkniętą, a należy do organizacji międzynarodowej półotwartej.
Źródło:
- Czubik P., Kuźniak B., „Organizacje międzynarodowe”, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa 2004
- http://www.ecb.europa.eu/ecb/orga/escb/html/convergence-criteria.pl.html
- Wcześniejszy artykuł o kryteriach konwergencji
